Αποφθέγματα Γερόντων

Στην αρχή της ασκητικής του ζωής, τον πολέμησε με πολλή μανία ο διάβολος τον Όσιο Αντώνιο. Όταν, πολύ νέος ακόμη, ξεκίνησε για την έρημο, του έρριψε εμπρός στα πόδια του ένα ασημένιο δίσκο. Βλέποντας τον ο Αντώνιος, συλλογίστηκε:
-Πώς είναι δυνατόν να βρεθεί τέτοιο πράγμα σε τούτο τον άβατο τόπο;
Τέχνασμα δικό σου είναι, διάβολε, για να με ρίξεις στη φιλαργυρία. Μα δεν πρόκειται με τέτοια να εμποδίσεις την προθυμία μου.
Καθώς έλεγε αυτά, ο δίσκος έγινε άφαντος από τα μάτια του.
Άλλη φορά πάλι βρήκε πραγματικό χρυσό στην έρημο, τον περιφρόνησε όμως κι ούτε γύρισε να τον κοιτάξει.

Ένας πλούσιος άρχοντας πήγε να επισκεφθεί τη σκήτη των Πατέρων. Μαζί του είχε πολλά χρήματα για να τους φιλοδωρήσει και τα έδινε στον Πρεσβύτερο να τα μοιράσει, ανάλογα με τις ανάγκες του καθενός.
-Οι Γέροντες δεν χρειάζονται χρήματα, του είπε ο Πρεσβύτερος.
Επειδή όμως επέμενε ο άρχοντας, τα έβαλε σʼ ένα σακκούλι και το κρέμασε στην πόρτα της εκκλησίας. Την Κυριακή που πήγαν οι Πατέρες να λειτουργηθούν, ο Πρεσβύτερος τους είπε:
-Όποιος χρειάζεται χρήματα, ας πάρει από κείνο το σακκούλι.

Κανένας όμως δεν πλησίασε να πάρει. Οι πιο πολλοί μάλιστα δε γύρισαν καν να κοιτάξουν προς τα εκεί. Γύρισε τότε ο Πρεσβύτερος και είπε στον άρχοντα, που στεκόταν παράμερα και παρακολουθούσε:
-Βλέπεις πως οι μοναχοί αποστρέφονται τα χρήματα. Πάρε τα λοιπόν και μοίρασέ τα στους φτωχούς. Ο Θεός δέχτηκε την καλή σου προαίρεση. Ο άρχοντας έφυγε, θαυμάζοντας την αφιλοχρηματία των Πατέρων.

Δεν έλαβες εντολή να κατηγορείς τον τεμπέλη, ούτε να ελέγχεις την κακία, ούτε να ονειδίζεις την οκνηρία, αλλά να ανακουφίζεις την πτωχεία, να ιατρεύεις την συμφορά, να απλώνεις το χέρι σου και να σηκώνεις εκείνους που έχουν πέσει.
Αγιος Ιωαννης Χρυσοστομος

Ρώτησαν μιά φορά οι Αδελφοί τόν μεγάλο εραστή της ησυχίας, τόν Όσιο Αρσένιο, γιατί τους απόφευγε τόσο πολύ.

Φοβάσαι μή ζημιωθής άπό μας, Άββά;

Ό Θεός γνωρίζει, τέκνα, καί ότι σας αγαπώ πολύ καί ότι δεν σας αποφεύγω άπό φόβο. Μα είναι αδύνατο νά μοιράσω στά δύο τήν καρδιά μου, ανάμεσα σε ανθρώπους καί στό Θεό δηλαδή. Τότε νά βρίσκωμαι πότε με σάς και πότε μ' Έκείνον. Δέν είναι λογικότερο νά βρίσκωμαι διαρκώς μ' Έκείνον; Κι' οί Άγγελοι ένα σκοπό κι' ενα θέλημα έχουν, πώς νά υμνούν ακατάπαυστα τόν Θεό καί νά υπηρετούν τίς βουλές Του. Τών ανθρώπων όμως οί βουλές καί οί σκοποί διαφέρουν μεταξύ τους. Συμφέρον λοιπόν της ψυχής είναι ν' άρέση στό Θεό πιό πολύ παρά στους ανθρώπους.

Λέγουν πώς άπό θεία προτροπή αγάπησε τόσο πολύ τήν ησυχία τούτος ό Όσιος. Ένώ προσηύχετο μιά μέρα καί παρακαλούσε τόν Θεό νά του υποδείξη μέ ποιο τρόπο βέβαιο θά εύρισκε τή σωτηρία του, άκουσε φωνή νά του λέγη:

- Αρσένιε, φεύγε, σιώπα, ησύχαζ,ε. Αυτές είναι οί ρίζες τής άναμαρτησίας.

Στούς πατέρας, πού τόν ερωτούσαν γιατί οί ήσυχασταί αποφεύγουν τόσο πολύ τή συναναστροφή τών ανθρώπων, ό Όσιος Αρσένιος είπε τό παρακάτω χαριτωμένο παράδειγμα:

'Οσο ή κόρη βρίσκεται κλεισμένη στό σπίτι του πατέρα της, πολλοί τή γυρεύουν σέ γάμο. Όταν όμως πανδρευθή πιά, αρχίζει νά μήν άρέση σ' όλους. Άλλοι τήν επαινούν κι' άλλοι τής βρίσκουν πολλά ψεγάδια. Παύει έτσι νά έχη τήν υπόληψι, πού είχε, όταν ήταν αθέατη. Τό ίδιο συμβαίνει καί μέ τήν ψυχή. Όταν πολυπαρουσιάζεται, χάνει τό ύψηλόν πού έχει καί δέν αρέσει σέ πολλούς.

■ Περιόρισε τίς σχέσεις σου μέ τους ανθρώπους, συμβουλεύει ό Αββάς Δούλας, γιά νά μή θολωθή ό νους σου άπό περισπασμούς καί μέριμνες καί χάσης έτσι τόν ελεύθερο αέρα τής ησυχίας.

■ Ή ψυχή, πού έχει γευθή τή γλύκα τής ησυχίας, τή γυρεύει παντού καί πάντοτε. Όχι άπο μίσος και περιφρόνησι προς τους ανθρώπους, αλλά άπό έρωτα γι' αυτή, λέγει ό Αββάς Θεόδωρος της Φέρμης.

Λένε πώς ό Άββάς Ισίδωρος, όταν καταλάβαινε ότι τού πήγαιναν έπισκέπται, έτρεχε νά κρυφτή σ' ένα απόμερο κελλί, πού μόνο αυτός ήξερε, γιά νά μή τόν βρουν. Στούς αδελφούς, πού τόν ρωτούσαν γιατί τό έκανε, απαντούσε:

Και τά θηρία, παιδιά μου, πού προλαβαίνουν καί κρύβονται στίς φωλιές τους, γλιτώνουν τόν κίνδυνο.

Χωρίς νερό είναι αδύνατο να πλυθεί το λερωμένο ρούχο, και χωρίς δάκρυα μετανοίας είναι πολύ πιο αδύνατο να πλυθεί και να καθαριστεί από τις κηλίδες και τους μολυσμούς η ψυχή.
Οσιος Συμεων Νεος Θεολογος

Πως εργάζεται ο διάβολος
-Γέροντα, μερικές φορές οι πειρασμοί έρχονται ο ένας πάνω στον άλλον και δεν αντέχω.
-Να σου πω μια λύση, για να τους αποφύγεις; Θα την δεχθείς;
-Ναι
-Η μόνη λύση για να αποφύγεις τους πειρασμούς, είναι να... συμμαχήσεις με τον διάβολο!... Τι γελάς; Δεν σου αρέσει αυτή η λύση; Κοίταξε να σου πω. Όσο κανείς αγωνίζεται, θα έχει πειρασμούς και δυσκολίες. Και όσο προσπαθεί να αποφύγει τον πειρασμό, τόσο κόντρα του πάει ο διάβολος. Αλλά με τους πειρασμούς - αν τους αξιοποιήσουμε σωστά -, δίνεται η ευκαιρία, επειδή μερικές φορές η ζωή μας είναι αντιευαγγελική, να γίνει «ευαγγελική».

Αφού είσαι φιλομαθής, γίνε και φιλόπονος. Διότι μόνο η απλή γνώση, κάνει τον άνθρωπο να φουσκώνει από μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του.
Οσιος Ησυχιος ο Πρεσβυτερος

Ο θυμός διαφέρει από την οργή. Θυμός μεν είναι η οργή σε κατάσταση εκρηκτική, ενώ η οργή είναι η διάθεση να προκαλέσεις λύπη σε εκείνον που σε λύπησε.
Μεγας Αθανάσιος

Ένας ευλαβής χριστιανός άφησε τον κόσμο, πήρε το μικρό του γιο κι επήγε στην έρημο. Πέρασαν χρόνια. Ο πατέρας, που είχε προοδεύσει πολύ στην αρετή, έφερε με την προσευχή του στα λογικά του κάποιο δαιμονισμένο. Τότε ο γιος πήγε σ’ ένα μεγάλο Γέροντα και του παραπονέθηκε:

Ο πατέρας μου, Αββά, πρόκοψε πιο πολύ από μένα και διώχνει δαιμόνια.

-Δεν είναι μόνο αυτό σημάδι προκοπής, αποκρίθηκε ο Γέροντας. Δεν είναι του ανθρώπου, αλλά του Θεού η δύναμη που κάνει θαύματα, καθώς κι η πίστη του αρρώστου ή των συγγενών του. Πολλοί που δεν κατάλαβαν αυτό, έπεσαν σε υπερηφάνεια και ζημιώθηκε η ψυχή τους. Η πιο μεγάλη προκοπή για τον άνθρωπο είναι η ταπεινοσύνη της καρδιάς. Όποιος αξιωθεί να την αποκτήσει, δεν έχει φόβο να παρασυρθεί ποτέ από το κακό και την αμαρτία.

Μη νομίζεις ότι τις προσευχές, τη Θεία Μετάληψη και τους άλλους πνευματικούς σου αγώνες, τα χρησιμοποιείς για να πετάξεις το σταυρό από πάνω σου, αλλά για να τον σηκώνεις με περισσότερη δύναμη και για μεγαλύτερη δόξα του Χριστού.
Αγιος Νικοδημος Αγιορειτης

Οι ψυχικά ακαλλιέργητοι και αμαθείς θεωρούν γελοίο πράγμα τούς λόγους και δεν θέλουν να τούς ακούν επειδή ελέγχεται η κατάστασή τους και θέλουν να είναι όλοι όμοιοι με αυτούς. Επίσης και εκείνοι πού είναι παραδομένοι σε σαρκικά αμαρτήματα φροντίζουν να είναι όλοι οι άλλοι χειρότεροί τους, νομίζοντας οι δυστυχείς ότι επειδή θα είναι πολλοί οι αμαρτάνοντες, θα εξασφαλιστούν οι ίδιοι από την κατηγορία. Η χαλαρή ψυχή χάνεται και σκοτίζεται εξαιτίας της κακίας, γιατί έχει μέσα της ασωτεία, υπερηφάνεια, απληστία, θυμό, αυθάδεια, μανία, φόνο, στενοχώρια, φθόνο, πλεονεξία, αρπαγή, πόνο, ψεύδος, ηδονή, ραθυμία, λύπη, δειλία, ασθένεια, μίσος, φιλοκατηγορία, αδυναμία, πλάνη, άγνοια, απάτη, λησμοσύνη του Θεού. Με τέτοιες και παρόμοιες τιμωρείται η άθλια ψυχή πού χωρίζεται από το Θεό.


Αγίου Αντωνίου

Δώσε μερίδιο και στην ψυχή και όχι μόνο στη σάρκα. Δώσε μερίδιο και στον Θεό και όχι μόνο στον κόσμο. Αφαίρεσε κάτι από την κοιλιά και παραχώρησέ το στο πνεύμα.
Αγιος Γρηγοριος Θεολογος

Εάν δεν δέχεσαι τον ξένο όπως θα δεχόσουν τον Χριστό, καλύτερα να μη τον δεχθείς καθόλου. Εάν όμως τον δέχεσαι σαν τον Χριστό, τότε μη ντραπείς να πλύνεις τα πόδια του Χριστού.
Αγιος Ιωαννης Χρυσοστομος

ΞΕΚΙΝΗΣΕ κάποτε να πάη να επισκεφθή τους ασκητάς της Νιτρίας ο Πατριάρχης της Αλεξανδρείας Θεόφιλος. Στο δρόμο του συνάντησε ένα γέροντα Ασκητή.
- Τί κέρδισες, Αββά ζώντας σ’ αυτή τη μοναξιά; ρώτησε ο Πατριάρχης.
- Γνώρισα καλά τον εαυτό μου, αποκρίθηκε ο Γέροντας, κι έμαθα να τον μέμφωμαι.
Μεγαλύτερο κέρδος απ’ αυτό είναι αδύνατο ν’ αποκτήση στη ζωή του ο άνθρωπος, παραδέχτηκε ο Πατριάρχης.
Σαν έφθασε στη σκήτη, βγήκαν οι Πατέρες να τον υποδεχτούν κι ο καθένας έβρισκε κάποιο καλό λόγο να του ειπή. Μόνο ο Όσιος Παμβώ στεκόταν παράμερα αμίλητος.
- Δεν θα πης κι εσύ τίποτε στον Πατριάρχη για να τον ωφελήσης; τον ρώτησαν οι Γέροντες.
- Αν δεν ωφεληθή από τη σιωπή μου, Αδελφοί, ούτε ο λόγος μου πρόκειται να τον ωφελήση, αποκρίθηκε ο σοφός Πατήρ.

Ο π. Ευσέβιος προέτρεπε τα πνευματικά του τέκνα να μην καταδικάζουν το συνάνθρωπό τους, γιατί δε γνωρίζουν τη μετάνοιά του. Διηγόταν μάλιστα και το ακόλουθο περιστατικό, που συνέβη στο μοναστήρι του Μεγάλου Σπηλαίου, όπου εμόνασε οχτώ χρόνια: «Ήταν ένας απρόσεκτος μοναχός, γνωστός για την κακή διαγωγή του. Ξαφνικά μία ημέρα χτύπησε την καμπάνα της μονής και μάζεψε όλους τους αδελφούς και τους είπε: «Αδελφοί και πατέρες, εγώ σε λίγο πεθαίνω και θέλω να εξομολογηθώ ενώπιον όλων τα αμαρτήματά μου». Μετά τη συγκινητική αυτή πράξη πέθανε εν μετανοία».

«Επικαλείσθε μετά πίστεως την Θεοτόκον και τους Αγίους. Ούτοι ακούουν των προσευχών ημών και γνωρίζουν και τους διαλογισμούς ημών»

'Αγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης

Σάς συνιστώ να έχετε σε όλα διάκριση και φρόνηση. Ν’ αποφεύγετε τα άκρα. Οι αυστηρότητες συμβαδίζουν με τα μέτρα της αρετής. Αυτός που δεν έχει μεγάλες αρετές και συναγωνίζεται με τους τέλειους, θέλοντας να ζει με αυστηρότητα, όπως οι άγιοι ασκητές, αυτός κινδυνεύει να υπερηφανευθεί και να πέσει.Γι’ αυτό να πορεύεσθε με διάκριση και να μην εξαντλείτε το σώμα με υπέρμετρους κόπους. Να θυμάστε πως η άσκηση του σώματος απλώς βοηθάει την ψυχή να φτάσει στην τελειότητα, η τελειότητα κατορθώνεται κυρίως με τον αγώνα της ψυχής.
Μην τεντώνετε περισσότερο από το μέτρο τη χορδή. Να ξέρετε ότι ο Θεός δεν εκβιάζεται στις δωρεές Του. δίνει, όταν αυτός θέλει. Ό,τι παίρνουμε, το παίρνουμε δωρεάν από το θείο έλεος.

Μη ζητάτε να φτάσετε ψηλά με μεγάλες ασκήσεις χωρίς να έχετε αρετές, γιατί κινδυνεύετε να πέσετε σε πλάνη για την έπαρση και την τόλμη σας. Όποιος επιζητεί θεία χαρίσματα και υψηλές θεωρίες, ενώ είναι ακόμα φορτωμένος με πάθη, αυτός, σαν ανόητος και υπερήφανος, πλανιέται. Πρώτα απ’ όλα οφείλει ν’ αγωνιστεί για την κάθαρσή του. Η θεία χάρη στέλνει τα χαρίσματα σαν αμοιβή σ’ όσους έχουν καθαριστεί από τα πάθη. Τους επισκέπτεται χωρίς θόρυβο και σε ώρα που δεν γνωρίζουν.


Άγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως

Οι Ἅγιοι Πατέρες ὑπετάσσοντο μὲ ἁπλότητα σὰν μικρὰ παιδιὰ σὲ ὅ,τι τοὺς ἔστελνε ὁ Θεός, «Ἔτσι τὸ θέλεις, ἂς γίνει τὸ θέλημά σου».

Ἡ φιλοξενία... ἡ μεγαλύτερη τῶν ἀρετῶν. Ἐπισύρει τὴ χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Στὸ πρόσωπο κάθε ξένου, παιδί μου, βλέπω τὸν ἴδιο τὸ Χριστό.

Ἡ θλίψη εἶναι εὐάρεστη στὸ Θεὸ ἐφ᾿ ὅσον δέ μας ἀφαιρεῖ τὸ θάρρος ν᾿ ἀγωνιζόμαστε.

Εἶναι ἀπαραίτητο καὶ συμφέρον νὰ γίνεται κατὰ περιόδους μία γενικὴ αὐτοεξομολόγηση (μνήμη ὅλων τῶν προτέρων ἁμαρτημάτων). Τὸ ἔκαναν καὶ οἱ Ἅγιοι.

Χρειάζεται καλλιέργεια γιὰ νὰ ἔχουμε τὴν ἀγάπη πρὸς ὅλους μὲ τὸ μέτρο ποὺ θέλει ὁ Χριστός.

Ὅλα τὰ ζητήματά σου νὰ τ᾿ ἀφήσεις στὰ χέρια τοῦ Θεοῦ. Ὅ,τι θέλεις νὰ τὸ ζητὰς σὰν τὸ παιδὶ ἀπὸ τὸν πατέρα του.

Ἡ εὐχὴ εἶναι δωρεὰ τοῦ Θεοῦ. Νὰ ζητᾶς πάντα μὲ ἐλπίδα.

Δὲ θὰ μᾶς σώσουν, ἀδελφή μου τὰ ἔργα μας, ἀλλὰ τὸ ἄπειρο ἔλεος τοῦ Θεοῦ. Ἀπόκτησε θάρρος καὶ ὑπομονὴ στὸν ἀγώνα σου.

Σὲ φθονεῖ ὁ Σατανᾶς παιδί μου, γιατί ἄφησες τὸν κόσμο μὲ τὶς κοσμικὲς τιμὲς καὶ δόξες καὶ ἦρθες ἐδῶ μὲ τὴ θέλησή σου, στὸ στάδιο ποὺ θὰ μᾶς ὑποτιμήσουν, θὰ μᾶς περιφρονήσουν πολλοί...


Γέρων Ἀμφιλόχιος Μακρῆς

Δώσε κάτι, έστω και ελάχιστο, σ΄ εκείνον που έχει ανάγκη. Αντί για μεγάλη προσφορά, δώσε την προθυμία σου. Κι αν δεν έχεις τίποτα, δάκρυσε.
Αγιος Γρηγοριος Θεολογος

Ἀββᾶς Ἰσίδωρος ὁ πρεσβύτερος


ΑΝ ΝΗΣΤΕΥΕΤΕ κανονικὰ μὴν ὑπερηφανεύεσθε, διαφορετικὰ καλύτερα νὰ τρῶτε κρέας. Γιατὶ περισσότερο συμφέρει τὸν ἄνθρωπο νὰ τρώει κρέας παρὰ νὰ εἶναι ὑπερήφανος καὶ ἀλλαζόνας.

Ευσυνείδητε χριστιανέ, πρόσεχε! Και το μικρότερο παράπτωμά σου φαίνεται επάνω σου μεγάλο. Διότι οι λεκέδες είναι τόσο πιο εμφανείς όσο πιο καθαρό είναι το φόρεμα.
Αγιος Γρηγοριος Θεολογος

Δεν είναι και τόσο φοβερό το να κλαίμε, αγαπητοί μου, αλλά το να πράττουμε έργα άξια για κλάματα. Επίσης δε είναι αποκρουστικό το να οδύρεται κανείς, αλλά το να εκτελεί πράξεις άξιες για οδυρμούς.
Αγιος Ιωαννης Χρυσοστομος

Οι χειρότερες αρρώστειες της ψυχής είναι η επιθυμία του πλούτου, των ηδονών και της δόξας.

Γι' αυτά τα τρία μεγάλα πάθη γίνονται οι άνθρωποι αργοί, πλεονέκτες, κλέφτες, άδικοι, κενόδοξοι, υπερήφανοι, φθονεροί και μνησίκακοι.
Αγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος

Η φιαργυρία, η φιλοδοξία κα η φιληδονία εχουν τέτοια γλυκύτητα και δύναμη, που μαραίνουν τις ευγενικές και πνευματικές εφέσεις του ανθρώπου.

Μ' έναν ανεξήγητο τρόπο, τον κανουν να πιστεύει πως γεννήθηκε για ν' αποκτάει χρήμα, δόξα και ηδονή.

Κι' έτσι υποδουλώνεται!



Αγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος

Οποιος νίκησε τα πάθη, αυτός νίκησε και τη θλίψη.

Οποιος νικιέται απο τα πάθη, δεν θ' αποφύγει τα δεσμά της θλίψης.

Οπως ο άρρωστος φαίνεται απο το χρώμα του προσώπου του, ετσι και ο εμπαθής απο την κατάθλιψη.