Αποφθέγματα Γερόντων

Ένας πατέρας με οικονομική άνεση, θέλοντας να διδάξει στο γιο του τι
σημαίνει φτώχεια, τον πήρε μαζί του για να περάσουν λίγες μέρες στο χωριό,
σε μια οικογένεια που ζούσε στο βουνό.


Πέρασαν τρεις μέρες και δυο νύχτες στην αγροικία. Καθώς επέστρεφαν στο
σπίτι, μέσα στο αυτοκίνητο, ο πατέρας ρώτησε το γιο του:
«Πώς σου φάνηκε η εμπειρία;»
«Ωραία» απάντησε ο γιος με το βλέμμα καρφωμένο στο κενό.
«Και τι έμαθες;» συνέχισε με επιμονή ο πατέρας.

Ο γιος απάντησε:

– Εμείς έχουμε έναν σκύλο, ενώ αυτοί τέσσερις.
– Εμείς διαθέτουμε μια πισίνα που φτάνει μέχρι τη μέση του κήπου, ενώ
αυτοί ένα ποτάμι δίχως τέλος, με κρυστάλλινο νερό, μέσα και γύρω από το
οποίο υπάρχουν και άλλες ομορφιές…
– Εμείς εισάγουμε φαναράκια από την Ασία για να φωτίζουμε τον κήπο μας,
ενώ αυτοί φωτίζονται από τα αστέρια και το φεγγάρι…
– Η αυλή μας φτάνει μέχρι το φράχτη, ενώ η δική τους μέχρι τον ορίζοντα…
– Εμείς αγοράζουμε το φαγητό μας, αυτοί
πάλι, σπέρνουν και θερίζουν γι αυτό…
– Εμείς ακούμε CDs. Αυτοί απολαμβάνουν μια απέραντη συμφωνία από πουλιά,
βατράχια, και άλλα ζώα. Και όλα αυτά διακόπτονται που και που από το
ρυθμικό τραγούδι του γείτονα που εργάζεται στο χωράφι…
– Εμείς μαγειρεύουμε με ηλεκτρική κουζίνα. Αυτοί ό,τι τρώνε έχει αυτή τη
θεσπέσια γεύση, μια και μαγειρεύουν στα ξύλα…
– Εμείς, για να προστατευθούμε, ζούμε περικυκλωμένοι από έναν τοίχο με
συναγερμό. Αυτοί ζουν με τις ορθάνοιχτες πόρτες τους, προστατευμένοι από
τη φιλία των γειτόνων τους…
– Εμείς ζούμε «καλωδιωμένοι» με το κινητό, τον υπολογιστή, την τηλεόραση.
Αυτοί, αντίθετα, «συνδέονται» με τη ζωή, τον ουρανό, τον ήλιο, το νερό, το
πράσινο του βουνού, τα ζώα τους, τους καρπούς της γης τους, την οικογένειά
τους.

Ο πατέρας έμεινε έκθαμβος από τις απαντήσεις του γιου του…


Και ο γιος ολοκλήρωσε με τη φράση:


«Σ’ ευχαριστώ, μπαμπά, που μας δίδαξες πόσο φτωχοί είμαστε…»

Λόγοι Ρώσων Γερόντων - Οδηγίες για καθημερινή ενασχόληση

1.’Οταν σηκώνεσαι από τον ύπνο η πρώτη σου
σκέψη πρέπει να στραφεί στο Θεό, ο πρώτος σου λόγος πρέπει να’ ναι
προσευχή στο Θεό – τον Πατέρα και Δημιουργό σου.

2.Να μετανοείς και να δοξολογείς το Θεό που δεν επέτρεψε ν’ απωλεστείς από τις αδυναμίες σου.

3.Βάλε αρχή να κάνεις ό,τι είναι άριστο. Κανένας δε θα ολοκληρώσει την πορεία
προς τον ουρανό, εκτός από κείνον που ξεκινάει την ημέρα του καλά.

4.Να ξεκινάς την ημέρα σου σαν σεραφείμ στην προσευχή, σαν χερουβίμ στις πράξεις και σαν άγγελος στη συμπεριφορά σου.

5.Μην περνάς τον καιρό σου αργή.

6.Σε όλες τις πράξεις, τα λόγια και τις σκέψεις σου ο νούς σου νά’ ναι στο Θεό.

7.Ο λόγος σου νά’ ναι ήρεμος, ταπεινός, σοβαρός κι ωφέλιμος. Η σιωπή θα σε
βοηθήσει να λές μόνο τ’ απαραίτητα λόγια, με διάκριση. «Λόγος σαθρός εκ
του στόματος υμών μή εκπορευέσθω» (Εφεσ. δ’29).

8.Μη γελάς με θόρυβο, αλλά μόνο να χαμογελάς. Κι αυτό όχι συχνά.

9.Να αποφεύγεις την αντιλογία και τη φιλονικία.

10.Ν’ αγαπάς πάντα την ταπείνωση και ν’αποφεύγεις πάντα την υπερηφάνεια.

11.Μη μισήσεις κανένα, για οποιοδήποτε λόγο.

12.Να’σαι εγκρατής στο φαγητό, το ποτό και τα γλυκά.

13.Νά’σαι καταδεχτική με όλους. έτσι ο Θεός θα σ’ευλογεί κι οι καλοί άνθρωπο θα σ’ επαινούν.

14.Ο θάνατος δίνει τέλος σ’ όλα τα πράγματα. Αυτό πρέπει να τό’ χει πάντα στο νού του ο άνθρωπος.
Πράξεις σαν κι αυτές είναι ευάρεστες στο Θεό, ως «οσμή ευωδίας πνευματικής».

Σε παρακαλώ να μνημονεύεις στις προσευχές σου τον ανάξιο μοναχό Αντώνιο
πού’ χει αμαρτήσει πολύ σέ όλους και σε σένα, κι ο Θεός να σου μνησθεί
στη βασιλεία Του.

Περπατοῦσε ἕνας ἄνθρωπος, Ἀσκητής, στό δρόμο μιᾶς μεγάλης πόλης. Εἶχε κατέβη γιά δουλειές, σταλμένος ἀπό τόν Γέροντά του. Σέ μιά γωνιά τοῦ δρόμου εἶδε ἕναν ἄνθρωπο λεπρό, νά ζητιανεύη. Τότε ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ μή δυνάμενος νά κάνη τίποτε ἄλλο, σήκωσε τά μάτια του στό Θεό καί προσευχήθηκε. «Θεέ μου μακάρι νά μοῦ ἔδινες τό σῶμα τοῦ ἀρρώστου καί κεῖνος νά ἔπαιρνε τό δικό μου...».

Ἀδελφέ μου, σκέπτομαι ὅτι πολλοί ἄνθρωποι θά φύγωμε ἀπό τόν κόσμο αὐτό, χωρίς ἀγάπη πρός τόν συνάνθρωπό μας. Πῶς θά ἀντικρύσωμε ὅμως τόν Κύριό μας; Τί θά εἴπωμεν ἐνώπιόν του;

Αὐτή ἡ σκέψη μέ βασανίζει πνευματικά,ἡμέρα καί νύκτα. Πολλάκις μέ ὡδήγησε σέ γόνιμο προβληματισμό καί ξεπέρασα πολλά ἐμπόδια, τά ὁποῖα προέρχονταν εἴτε ἀπό τόν ἴδιο τόν ἑαυτό μου, εἴτε ἀπό τόν κόσμο.

Σκέψου καί σύ, ἄς σκεφτοῦμε ὅλοι καί ἄς ἀποφασίσουμε νά ἐκμετρήσωμε τό ζῆν ἐν ἀγάπῃ πρός τόν Θεό καί πρός τόν συνάνθρωπό μας, ὅποιος κι ἄν εἶναι αὐτός, πλούσιος ἤ πτωχός, μικρός ἤ μεγάλος, ἄνδρας ἤ γυναῖκα, Ἕλληνας ἤ ξένος, σέ ὁποιαδήποτε φυλή κι ἄν ἀνήκει.

Ἴσως ἔχεις ἀκούσει καί αὐτό πού γράφω παρά κάτω: «Ἀδελφέ μου, ἀγάπα καί κάνε ὅ,τι θέλεις...». Ἄν ἀγαπᾶς μόνο τό καλό μπορεῖς νά κάνης.

Είπε ο αββάς Αντώνιος: «Είδα όλες τις παγίδες του διαβόλου απλωμένες πάνω στη γη και στενάζοντας είπα:
Ποιος άραγε μπορεί να τις προσπεράσει αυτές; Και άκουσα μια φωνή να μου λέει: Η ταπεινοφροσύνη»

Έλεγε ο αββάς Δανιήλ για τον αββά Αρσένιο ότι, όταν πλησίαζε η ώρα του θανάτου, μας παρήγγειλε: «Μη φροντίσετε να κάνετε τραπεζώματα για την ψυχή μου. Γιατί αν έκανα εγώ για λογαριασμό μου έργα αγάπης, αυτά θα βρω»

Είπε ο αββάς Αρσένιος: «Πολλές φορές μετάνιωσα γιατί μίλησα, ενώ ποτέ (δεν μετάνιωσα) γιατί σιώπησα».

Είπε ο αββάς Αλώνιος: «Εάν δεν γκρέμιζα το παν, δεν θα μπορούσα να οικοδομήσω τον εαυτό μου»

Είπε ο αββάς Σαρματάς: «Προτιμώ άνθρωπο που αμάρτησε, εάν κατάλαβε ότι αμάρτησε και μετανοεί, παρά άνθρωπο που δεν αμάρτησε και έχει τον εαυτό του για ενάρετο».

Ένας Γέροντας είπε: «Μην απαιτείς αγάπη από τον πλησίον, γιατί εκείνος που αγαπά κάποιον και δεν βρίσκει ανταπόκριση ταράζεται. Καλύτερα, εσύ δείξε την αγάπη στον πλησίον. έτσι κι εσύ θα νιώσεις ανάπαυση, αλλά με τον τρόπο αυτό οδηγείς σε αγάπη και τον πλησίον»

Είπε ο αββάς Ησαΐας: «Αν θέλει ο Θεός να δείξει το έλεός Του σε μια ψυχή κι αυτή ξεφεύγει από την
κανονική πορεία και δεν δέχεται, αλλά κάνει το θέλημά της, επιτρέπει ο Θεός να πάθει εκείνα που δεν
θέλει, ώστε μ' αυτόν τον τρόπο να Τον επιζητήσει»

Είπε ο αββάς Ησαΐας: «Καταλαλιά είναι το να αγνοεί κανείς τη δόξα του Θεού και να φθονεί τον πλησίον του»

ΕΝΑΣ χριστιανός, που ευλαβείτο τον Όσιο Μακάριο, του πήγε δώρο ένα καλάθι σταφύλια. Ο Όσιος που τ’ αγαπούσε πολύ, ευχαριστήθηκε. Μα σαν έφυγε ο επισκέπτης, για να κόψη την επιθυμία του, τα έστειλε ευθύς σε κάποιο άρρωστο Ερημίτη, που είχε επιθυμήσει να φάγη απ’ αυτά τα οπωρικά. Εκείνος τα δέχτηκε με μεγάλη χαρά, αλλ’ ύστερα σκέφτηκε πως ήταν άπρεπο να ικανοποιήση την επιθυμία του. Τα έστειλε λοιπόν στο γείτονά του, λέγοντας πως δεν είχε όρεξι να φάγη. Ο γείτονας τα έστειλε στον παρακάτω Γέροντα κι’ εκείνος πάλι σ’ άλλον. Ώσπου το καλάθι έκανε σχεδόν τον γύρον ολόκληρης της σκήτης. Ο τελευταίος που το πήρε, είπε με το νου του:

-Τα σταφύλια αρέσουν στον Αββά Μακάριο. Δεν του τα πηγαίνω, να τον ευχαριστήσω;

Πήρε το καλάθι και το πήγε στον Όσιο. Εκείνος το γνώρισε ευθύς και εξετάζοντας το πράγμα, έμαθε πως είχε φθάσει στα χέρια του. Τότε δόξασε τον Θεό για την Εγκράτεια των αδελφών, που ήταν απόδειξις της πνευματικής προκοπής.

ΚΑΠΟΙΟΣ Γέρων διορατικός επισκέφθηκε μια φορά ένα γειτονικό Κοινόβιο. Ο Ηγούμενος τον προσκάλεσε το μεσημέρι να φάγη στην τράπεζα των αδελφών. Το φαγητό ήταν κοινό για όλους. Μα καθώς έτρωγαν οι μοναχοί, έβλεπε ο Γέροντας πως μερικοί έβαζαν στο στόμα τους μέλι, άλλοι ψωμί και άλλοι ακαθαρσίες. Απόρησε και παρακάλεσε τον Θεό να του φανερώση, τι ήταν εκείνο το παράδοξο που έβλεπε μπροστά του.Παρουσιάστηκε λοιπόν θείος Άγγελος και του αποκάλυψε πως εκείνοι που έβλεπε να τρώγουν μέλι, πηγαίνουν στην τράπεζα με σεβασμό, σαν να έμπαιναν στην Εκκλησία, κι’ ενώ έτρωγαν για την ανάγκη του σώματος, ο νους τους ήταν απασχολημένος με την προσευχή. Όσοι εφαίνοντο να τρώγουν ψωμί, ήσαν εκείνοι που ευχαριστούσαν τον Θεό, για την τροφή που τους έστελνε κάθε μέρα. Αυτοί που έτρωγαν ακαθαρσίες, μεμψιμοιρούσαν για το φαγητό κι’ έκαναν διακρίσεις, λέγοντας πως το ένα ήταν καλό, το άλλο άνοστο, και ποτέ δεν έμεναν ευχαριστημένοι.

ΑΠΟ τρία πράγματα δε μπορώ τελείως να ελευθερωθώ, έλεγε ο αββάς Ποιμήν. Από το φαγητό, από τα ενδύματα κι’ από τον ύπνο. Αγωνίζομαι όμως να τα περιορίσω στο ελάχιστο.

ΕΝΑΣ νέος μοναχός εξωμολογήθηκε στον Αββά Ποιμένα πως επολεμείτο από δύο πάθη, από θυμό και από σαρκική επιθυμία.

-Άκουσε, τέκνον μου, τι λέγει ο προφήτης Δαυΐδ: "τον μεν λέοντα εφόνευσα με κεραυνοβόλον κτύπημα, την δε άρκτον έπνιξα". Ξερεις τι θέλει να εννοήση με τούτο; Ότι το θυμό πρέπει να κόβωμε αμέσως με τη μακροθυμία, τη δε σαρκική επιθυμία να μαραίνωμε με σωματικό κόπο και την ευλογημένη νηστεία.

ΤΑ ΜΑΤΙΑ του χοίρου, λέγει κάποιος Πατήρ, είναι έτσι φτιαγμένα, που βλέπουν μόνο στη γη. Το ίδιο παθαίνει κι’ ο άνθρωπος που έχει κυριευθεί από την επιθυμία των φαγητών βλέπει όλο προς τα κάτω και δεν είναι ικανός για τίποτε υψηλόν.

Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ που αγαπά τη σιωπή κι’ αποφεύγει τις πολλές κουβέντες, έλεγε ο Αββάς Μωϋσής, μοιάζει με ώριμο σταφύλι, γεμάτο γλυκό χυμό· ο πολυλογάς με αγουρίδα.

«Η ευτυχία μπορεί να υπάρξει,
αλλά απαιτείται μια προϋπόθεση: Να έχουν αποκτήσει οι σύζυγοι πνευματική
περιουσία, αγαπώντας το Χριστό και τηρώντας τις εντολές του. Έτσι θα φτάσουν
να αγαπιούνται αληθινά μεταξύ τους και να είναι ευτυχισμένοι. Διαφορετικά
θα είναι ψυχικά φτωχοί, δεν θα μπορούν να δώσουν αγάπη και θα έχουν δαιμονικά
προβλήματα, που τους κάνουν δυστυχισμένους».

«Ζωή χωρίς Χριστό, δεν είναι
ζωή. Πάει τελείωσε. Αν δεν βλέπεις το Χριστό σε όλα σου τα έργα και τις
σκέψεις, είσαι χωρίς Χριστό».

«Να λες πάντα την αλήθεια.

Να κάνεις τα πάντα με ηρεμία.

Να προσεύχεσαι για να γίνεις καλύτερος».

«Να εκκλησιάζεσαι πολύ τακτικά,
να εξομολογείσαι συχνά και να κοινωνείς και θα σου φεύγουν όλες οι φοβίες
και τα ψυχικά τραύματα που έχεις».

«Πρόσεχε να μη μεταλαμβάνεις από συνήθεια.

Να είναι για σένα η κάθε κοινωνία
όπως την πρώτη φορά που μετάλαβες και σα να είναι και η τελευταία σου, πριν πεθάνεις»

Να παρακαλάς το Θεό να συγχωρήσει τις αμαρτίες σου.
Κι ο Θεός, επειδή θα τον παρακαλάς πονεμένος και ταπεινωμένος,
θα σου συγχωρήσει τις αμαρτίες σου και θα σε κάνει καλά και στο σώμα.
Όταν προσεύχεσαι, να ξεχνάς την σωματική σου αρρώστια, να την αποδέχεσαι
σαν κανόνα, σαν επιτίμιο, για την άφεση των αμαρτιών σου. Για τα παραπέρα
µην ανησυχείς, άφησέ τα στο Θεό κι ο Θεός ξέρει τη δουλειά Του. Οι ασθένειες
µας βγάζουν σε καλό, όταν τις υπομένουμε αγόγγυστα, παρακαλώντας το Θεό να
µας συγχωρήσει τις αμαρτίες και δοξάζοντας το όνομά Του. Η μεγάλη λύπη και
η στενοχώρια δεν είναι από το Θεό, είναι παγίδα του διαβόλου. Να γεμίσεις
την ψυχή σου με Χριστό, με θείο έρωτα, µε χαρά. Η χαρά του Χριστού θα σε
γιατρέψει.

Πολλοί άνθρωποι, πολλές φορές,
θέλουν να κάνουν το καλό, αλλά από την ενέργειά τους, αντί να γίνη καλό,
βγαίνει κακό. Πρέπει να ζυγίζουμε τα πράγματα και μία και δύο και δέκα φορές
και να βεβαιωνώμαστε ότι η πράξη και η ενέργειά μας δεν πρόκειται, να φέρη
αντίθετα αποτελέσματα. Κι άν αμφιβάλλουμε, ότι η ενέργειά μας δεν θα φέρη
το καλό, θα πρέπη να συμβουλευθούμε ανθρώπους έμπειρους επί του θέματος κι
ακόμη να πάρουμε και την ευλογία του πνευματικού μας, όπως κάνουν και οι
μοναχοί στα μοναστήρια, γιατί, κι εμείς στον κόσμο ζούμε κι ενεργούμε σαν
σε μοναστήρι με γεροντάδες και πνευματικούς. Αυτή είναι η σειρά της Εκκλησίας
κι η Ορθοδοξία.

Την ώρα του παροξυσμού να προτιμάς τη σιωπή, την προσευχή και τη φυγή,
και ποτέ σου δεν θα το μετανοιώσης».

«Ο πράος, και με μόνη τη θέα του,
σκορπίζει ειρήνη και χάρη».

«… Επομένως πόσο μεγαλύτερη ουράνια
δόξα θ’ απολαύση εκείνος, που υπομένει, όχι μόνο μικρές, αλλά και μεγάλες
θλίψεις!»

«Λέγει ο Προφήτης Δαβίδ: «Εμνήσθην
του Θεού και ευφράνθην» (Ψαλμ. 76,4). Η χαρά δεν βρίσκεται, ούτε στο φαγητό,
ούτε στο γέλιο, ούτε και στα άλλα, που νομίζει ο κόσμος. Η χαρά βρίσκεται
μόνο στην ενθύμηση του Θεού! Όταν έχεις την εσωτερική γαλήνη, που χαρίζει
του Θεού η ενθύμηση, τότε νιώθεις ευτυχισμένος».

«Η νηστεία και η εγκράτεια στα φαγητά είναι στοιχείο μετανοίας. Να τρώμε όσο χρειάζεται, για να ζούμε,
για ν’ αντέχουμε στις εργασίες μας. Να αποστρεφώμαστε τα εξεζητημένα φαγητά.
Εξ άλλου αυτοί, που τρώνε τέτοια φαγητά, αρρωστούν ευκολώτερα και πεθαίνουν
γρηγορώτερα».